Panningen, Netherlands

Op missie voor God en Vaderland: Heldense soldaten in Nederlands-Indië

Piet Gommans (links) in gesprek voor zijn onderzoek.
Op missie voor God en Vaderland. Dat is de titel van een speciale uitgave van De Moennik, het historisch tijdschrift van Heemkundevereniging Helden. Piet Gommans uit Panningen is auteur voor het blad en heeft een prominente rol gespeeld bij deze editie.
Youri Buis | 3 mei 2024 15:04 | Aangepast op 3 mei 2024 15:04
Jarenlang onderzoek
De speciale uitgave van De Moennik staat geheel in het teken van de jonge mannen uit de voormalige gemeente Helden, die met de aalmoezeniers naar het toenmalige Nederlands-Indië als dienstplichtig soldaat werden uitgezonden. Zij hadden als taak om het gezag te herstellen. Piet heeft jarenlang onderzoek gedaan naar de verhalen achter deze mannen. “Die hebben we nu vastgelegd in een document dat breed beschikbaar wordt voor de mensen die er iets mee te maken hebben gehad”, vertelt Raf Janssen.

Persoonlijk verhaal
Piet speurde alle Heldenaren op die in Nederlands-Indië zijn geweest: vrijwilligers, de dienstplichtige soldaten en beroepssoldaten, maar ook de missionarissen van de Lazaristen. “Van iedereen heeft hij een persoonlijk verhaal gemaakt”, aldus Wim Daniëls van Heemkundevereniging Helden. Naast de speciale editie van De Moennik heeft Omroep P&M in samenwerking met de heemkundevereniging een minidocumentaire gemaakt over de zoektocht van Piet. Net als het tijdschrift, heeft ook deze documentaire de titel Op missie voor God en Vaderland.

Telefoontje
In de twee afleveringen van de documentaire neemt Piet de kijkers mee in zijn onderzoek, waarmee hij in de zomer van 2016 begon. Hij kreeg toen een telefoontje van iemand uit Den Bosch. “Hij bleek in zijn jonge jaren geboren en getogen te zijn geweest in Helden-Dorp. Hij had een boek geschreven voor zijn kameraden in Indië, maar ook voor de kinderen en kleinkinderen. Een deel van het boek ging over zijn diensttijd in Indië. Toen ben ik gaan zoeken”, legt Piet uit.

Kopie van lijst
Eerst probeerde hij namen en bestemmingen van de naar Nederlands-Indië uitgezonden Heldenaren te achterhalen. Toen al gauw duidelijk werd dat dat niets op zou leveren, ging Piet op zoek naar veteranen uit die tijd die nog in leven zijn. In het archief van de heemkundevereniging vond hij een kopie van een lijst. “Dat bleek later te gaan om een uitreiking van onderscheidingen aan Indiëgangers. Die lijst telde 94 namen, dus ik ging er in eerste instantie vanuit dat er 94 mannen vanuit Helden naar Indië waren vertrokken en ook weer waren teruggekeerd.” Uiteindelijk kwam Piet op een hoger aantal uit.

107 namen
“Stap voor stap heb ik die mannen naar binnen gehengeld. Eerst zij die nog in leven waren en toen degenen die geëmigreerd waren naar het buitenland”, vervolgt Piet. Zijn passievolle speurwerk leidde hem naar landen als Australië, Canada, Mexico, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Het resulteerde in een lijst met 107 namen. “107 Heldenaren die in uniform gediend hebben. Óf als dienstplichtige bij de Koninklijke Landmacht, Luchtmacht of Marine, óf als oorlogsvrijwilligers direct na de bevrijding in 1945, óf als KNIL-militair bij het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger.”

Alle verhalen uit Piet’s onderzoek zijn te lezen in de speciale uitgave van De Moennik: Op missie voor God en Vaderland. Deze is te koop bij Primera. De eerste aflevering van de gelijknamige minidocumentaire is vrijdagavond vanaf 18.00 uur te zien op P&M TV of online via het YouTube-kanaal van Omroep P&M.

Lees ook

Stelling Heldensedijk tijdens de Tweede Wereldoorlog

Terwijl er dagelijks honderden mensen de brug aan de Heldensedijk in Meijel passeren, zijn maar wein...

In het spoor van de Bospartizanen: ontdekkingstocht door bossen Baarlo

Een ontdekkingstocht door de bossen van Baarlo neemt men mee terug naar het einde van de Tweede Were...

Terugkijken: documentaire over Heemkundevereniging Helden

In samenwerking met Heemkundevereniging Helden maakte Omroep P&M de tweedelige documentaire ‘Kom dèr...

Eerste deel van documentaire over heemkundevereniging vrijdag te zien bij P&M

In samenwerking met Heemkundevereniging Helden zendt Omroep P&M een documentaire uit: ‘Kom dèr bej’....

Expositie ‘Op missie voor God en vaderland’ maakt indruk op bezoekers

De tentoonstelling ‘Op missie voor God en vaderland’ in het klooster van de Lazaristen in Panningen,...

Tentoonstelling voor paters die naar Indonesië zijn gegaan

Bij het klooster van de lazaristen van Panningen vindt op Hemelvaartsdag een tentoonstelling plaats....