Panningen, Netherlands

Tachtigste editie van De Moennik met verhaal over middeleeuws ‘Panningerhof’

Een van de opgesplitste boerderijen, ontstaan vanuit het middeleeuws Panningerhof. foto: Heemkundevereniging Helden
Deze vrijdag is er een nieuwe uitgave van het historisch tijdschrift De Moennik verschenen. Daarin staat onder meer een verhaal over het Panningerhof, een Heldense boerderij uit de middeleeuwen. Peter Vullings van Heemkundevereniging Helden, auteur van het artikel, ging op onderzoek uit en vertelt erover in Studio P&M.
Youri Buis | 15 maart 2024 16:12 | Aangepast op 15 maart 2024 16:12
Archieven
Toen Vullings enige tijd geleden door een oud meetboek van de voormalige gemeente Helden bladerde, kwam hij min of meer per toeval het woord Panningerhof tegen. Dat maakte hem nieuwsgierig en hij besloot te proberen om de betekenis ervan te achterhalen. Een hoop speurwerk volgde, vooral in verschillende archieven.

Omdat er ook inzage in veel particuliere archieven nodig was, was de opdracht niet eenvoudig. “Vaak worden stukken in familiearchieven bewaard en die gaan vaak verloren”, vertelt Vullings. “In dit geval heb ik het geluk gehad dat er beperkte stukken bewaard zijn gebleven. Zo kon ik de geschiedenis van dat Panningerhof vrij ver terug in het verleden traceren”, vervolgt hij.

Rijke boeren
Het bracht de lokale geschiedenisliefhebber naar het jaar 1600, toen de voormalige gemeente Helden ongeveer duizend inwoners had verdeeld over zo’n 200 huizen. “Het was destijds een kleine agrarische gemeenschap die veelal in hoeven woonden”, legt Vullings uit. De grote boerderijen waren over het algemeen in bezit van de rijkere mensen en werden meestal van generatie op generatie doorgegeven. Een Venlose familie die ten tijde van de 80-jarige oorlog voor de Spanjaarden vocht, was in het bezit van het Panningerhof, een van die grote boerderijen.

Heuvelhoek
Uiteindelijk wist Vullings de locatie van die hoeve te traceren ten opzichte van het heden. “Die lag in de Heuvelhoek”, zo achterhaalde hij. Heuvelhoek is het gebied tussen Panningen en Egchel, waar bijvoorbeeld ook ‘de bekker’ van Bakkerij Jacobs ligt. “Het Panningerhof werd door de eigenaren uit Venlo verpacht aan een inwoner van Helden. Vaak was dat een rijke boer met intensieve landbouw”, aldus Vullings.

Stedelingen
Het erfrecht dat toentertijd gold, zorgde ervoor dat de oorspronkelijke hoeve steeds meer versplinterde. Het ging van eigenaar naar eigenaar en zo werd de boerderij opgesplitst in meerdere nieuwe boerderijen. Uiteindelijk kwam het begrip Panningerhof steeds minder voor in de geschiedenisboeken. Hoewel het Vullings niet is gelukt om erachter te komen of het Panningerhof wellicht heeft geleid tot de naam van het huidige dorp Panningen, viel hem wel een ander interessant punt op. “Het merendeel van die grote boerderijen waren eigendom van stedelingen uit Venlo en Roermond en niet van inwoners van Helden.”

De Moennik: editie 80
Al met al heeft Vullings zo’n drie jaar onderzoek gedaan voor zijn artikel. Het is slechts één van de verhalen die te lezen zijn in de tachtigste editie van De Moennik. Er staat nog veel meer in, zegt secretaris Wim Daniëls van Heemkundevereniging Helden, ook te gast in Studio P&M. “We hebben tegenwoordig een reeks artikelen over negentigers. Daarin vertellen zij hun levensverhaal”, aldus Daniëls. Auteur Piet Gommans schrijft over een oud object dat hij aantrof op zijn zolderkamer. “Deze keer gaat hij in op glazen fotonegatieven, waar een van de lazaristen uit Panningen opstaat.”

Op de middenpagina staat een grote foto uit 1931, toen Helden nog twee kerken had. “Die hebben we gekregen van iemand uit Leiderdorp. We hadden nog geen foto waar de stichters opstaan”, vertelt Daniëls. Verder kent De Moennik ook een aantal vaste rubrieken, zoals Achteraf bekeken en Samen op de foto. Ook De Straatnamen is een terugkerend onderdeel. “Dit keer gaat het over Op de Lundert, hoe men op die naam is gekomen.”

De Moennik is te koop bij vaste verkooppunten. Abonnees krijgen het tijdschrift de komende dagen in de brievenbus. Studio P&M is vanavond vanaf 18.00 uur te zien op Omroep P&M en nu al op YouTube.

Lees ook

Huisarts in Panningen brengt eerste boeken uit

Nic Magis, in het dagelijks leven werkzaam als huisarts in het Pantaleon in Panningen, heeft zijn de...

Studio P&M over duurzaamheid: “Er gebeurt veel, maar het is niet zichtbaar”

Het nieuwe platform ‘DuurSamer Peel en Maas’ wil duurzaamheid op de kaart te zetten in de gemeente P...

Dochter maakt boek van moeder over Maasbreese historie af

Een boek met verhalen over het verleden van Maasbree. Schrijfster Nellie Mulders vond dat die er moe...

Geen nominaties en publieksprijs bij uitreiking Cultuurprijs Peel en Maas

De organisatie van de Cultuurprijs Peel en Maas maakt geen nominaties meer bekend voor de prijs. Ook...

Op missie voor God en Vaderland: Heldense soldaten in Nederlands-Indië

Op missie voor God en Vaderland. Dat is de titel van een speciale uitgave van De Moennik, het histor...

Nieuw woon- zorgconcept in Helden: De Naober

Een wooncomplex in een groene omgeving voor jong en oud, waar continu zorg geboden en gewaarborgd wo...